Op 29 maart 2024 is in het Belgisch Staatsblad het Decreet van 8 maart 2024 over het vervreemden van onroerende domeingoederen en het vestigen en vervreemden van zakelijke rechten verschenen. Het vervangt het eerdere decreet met quasi dezelfde benaming van 30 november 2018.[1]
Over het algemeen herneemt het nieuwe decreet de inhoud van het vorige decreet, maar brengt wel volgende belangrijke nieuwigheid met zich mee.
Het oude decreet van 30 november 2018 bevatte reeds het principe dat de vervreemdingen van onroerende domeingoederen[2] en de vestigingen en vervreemdingen van zakelijke rechten voorafgaand openbaar gemaakt moeten worden door passende en evenredige publiciteitsmaatregelen. Het betrof m.a.w. een verankering van de fundamentele Europese en Belgische principes inzake eerlijke mededinging, gelijke behandeling en transparantie. Uit deze beginselen volgt namelijk dat wanneer een overheid wil contracteren zij daarvoor in beginsel een transparante bevragingsprocedure dient te organiseren voorafgegaan door een passende bekendmaking.
Welnu, deze verplichting wordt thans uitgebreid van het Vlaams Gewest en de Vlaamse Gemeenschap tot andere Vlaamse overheidsinstellingen, namelijk de departementen van de Vlaamse overheid, de intern verzelfstandigde agentschappen met en zonder rechtspersoonlijkheid (IVA’s), de publiek- en privaatrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschappen (EVA’s)[3], de Dienst van de Bestuursrechtscolleges (DBRC) en de onderwijsinspectie.
Op zich volgde reeds uit vermelde algemene beginselen dat vermelde overheidsinstellingen mededinging dienden te organiseren bij vervreemding van onroerende domeingoederen en vervreemding en vestiging van zakelijke rechten[4], thans wordt dit echter duidelijk vastgelegd in een decreet. Voor lokale besturen was dit reeds gebeurd met het Decreet Lokaal Bestuur.[5]
Het decreet voorziet wel nog in enkele uitzonderingen om geen mededinging te organiseren, onder meer omwille van de zeer beperkte waarde van de transactie of wanneer de transactie plaatsvindt ter verwezenlijking van een doelstelling van algemeen belang.